Nếu đổ đầy dầu động cơ có gây hại cho xe không?

Dầu động cơ là một trong những yếu tố sống còn giúp chiếc xe vận hành trơn tru, bền bỉ và an toàn. Vai trò của nó quan trọng đến mức người ta thường ví dầu như “dòng máu” nuôi dưỡng cỗ máy. Tuy nhiên, một số tài xế có thói quen hoặc vô tình đổ quá nhiều dầu, vượt mức quy định của nhà sản xuất. Điều này dẫn đến một câu hỏi đáng quan tâm: nếu đổ đầy dầu động cơ, liệu có gây hại cho xe không?

Câu trả lời là có. Việc cho thừa dầu không chỉ không mang lại lợi ích gì thêm mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng cho động cơ. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

Vai trò không thể thay thế của dầu động cơ

Vai trò của dầu động cơ trong máy móc thiết bị

Để hiểu vì sao việc đổ quá đầy dầu lại nguy hiểm, trước tiên cần nhắc lại vai trò chính của dầu động cơ:

• Bôi trơn các chi tiết chuyển động: Khi động cơ hoạt động, các chi tiết kim loại cọ xát với nhau. Dầu tạo lớp màng mỏng giảm ma sát, hạn chế mài mòn.
• Làm mát động cơ: Trong quá trình đốt cháy nhiên liệu, nhiệt độ trong xi-lanh có thể lên tới hàng nghìn độ C. Dầu hấp thụ một phần nhiệt này, đưa về cácte để tản nhiệt.
• Làm sạch và cuốn trôi tạp chất: Các cặn muội, mạt kim loại, bụi bẩn sẽ được dầu gom lại, đưa về bộ lọc dầu để loại bỏ.
• Ngăn ngừa gỉ sét và ăn mòn: Dầu bao phủ bề mặt kim loại, ngăn không cho không khí và hơi ẩm tiếp xúc trực tiếp.

Tất cả các chức năng này chỉ phát huy tối đa hiệu quả nếu mức dầu nằm trong khoảng chuẩn mà nhà sản xuất đưa ra.

Khi đổ đầy dầu động cơ, điều gì sẽ xảy ra?

Khi lượng dầu vượt mức quy định, thay vì bảo vệ động cơ, dầu có thể trở thành “thủ phạm” gây hư hại. Dưới đây là các hiện tượng thường gặp:

Trục khuỷu đánh dầu (Windage)

Khi dầu quá nhiều, mực dầu trong cácte cao hơn bình thường. Trục khuỷu quay sẽ quẫy dầu liên tục, khiến dầu bắn tung tóe như cánh quạt đánh trứng. Kết quả là một lượng dầu lớn bị hất vào xi-lanh, vòng gạt dầu không thể kiểm soát hết, gây nên tình trạng khói xanh từ ống xả. Xe tiêu thụ dầu nhanh chóng và buồng đốt bị bám muội bẩn.

 Dầu bị sục khí (Aeration)

Dầu bị trộn lẫn với các bọt khí nhỏ khi bị khuấy mạnh. Lúc này, dầu không còn đặc tính bôi trơn nguyên vẹn nữa. Bong bóng khí cản trở sự tiếp xúc giữa dầu và bề mặt kim loại, khiến ổ trục, trục cam, piston nhanh bị mài mòn. Về lâu dài, động cơ có thể xuống cấp nghiêm trọng.

Tăng áp suất bên trong động cơ

Khi dầu nhiều quá mức, áp suất trong khoang cácte tăng lên. Áp lực này có thể khiến phớt, gioăng bị rò rỉ, dầu tràn ra ngoài động cơ. Không chỉ gây hao dầu, hiện tượng rò rỉ này còn tạo nguy cơ cháy nổ nếu dầu tiếp xúc với bề mặt nóng.

Nguy cơ thủy kích (Hydrolock)

Trong trường hợp nghiêm trọng, dầu có thể tràn vào buồng đốt. Vì dầu không nén được, piston khi đi lên sẽ bị cản trở, gây ra hiện tượng thủy kích. Đây là sự cố cực kỳ nguy hiểm, có thể khiến tay biên cong hoặc gãy, động cơ hỏng hoàn toàn.

Tác hại thực tế khi dầu bị đổ quá đầy

Tùy vào mức độ “dư dầu”, tác hại có thể khác nhau:

• Dư ít (khoảng vài trăm ml): Xe có thể chỉ bị khói xanh nhẹ, hao dầu nhanh hơn bình thường.
• Dư vừa (0,5 – 1 lít): Dầu sục khí, làm tăng nguy cơ mài mòn ổ trục, trục cam, turbo.
• Dư nhiều (gần đầy nắp dầu): Có thể gây thủy kích, hỏng nặng toàn bộ động cơ, chi phí sửa chữa lên đến hàng chục triệu đồng.

Đặc biệt, ở các xe động cơ diesel có trang bị turbo, dầu thừa có thể lọt vào hệ thống nạp, khiến động cơ rơi vào tình trạng tự tăng tốc không kiểm soát (diesel runaway) – một trong những sự cố nguy hiểm nhất, đe dọa an toàn tính mạng.

Dấu hiệu nhận biết xe bị đổ dầu quá đầy

Bạn có thể quan sát một số hiện tượng để nhận ra động cơ đang gặp tình trạng dư dầu:

• Ống xả phun ra khói xanh hoặc trắng bất thường.
• Động cơ có mùi khét, giống mùi dầu cháy.
• Xuất hiện vết rò rỉ dầu ở phớt, gioăng.
• Đèn cảnh báo áp suất dầu sáng hoặc nhấp nháy.
• Xe chạy ì, động cơ gõ lạch cạch, không còn êm ái.

Ngay khi có dấu hiệu này, bạn nên dừng xe và kiểm tra mức dầu bằng que thăm dầu.

Cách xử lý khi lỡ đổ quá nhiều dầu

Nếu chẳng may đổ thừa dầu, bạn không nên tiếp tục lái xe đường dài. Cách xử lý tốt nhất là:

Dừng xe an toàn, tắt máy và chờ dầu hồi xuống cácte.

Xả bớt dầu thừa bằng cách mở ốc xả dầu dưới đáy động cơ. Nếu không tiện, có thể dùng bơm hút dầu qua ống que thăm.

Kiểm tra lại mức dầu, đảm bảo vạch dầu nằm giữa mức MIN và MAX.

Nếu đã chạy xe trong tình trạng dư dầu và thấy có khói xanh, tiếng gõ, hãy đưa xe đến gara để kiểm tra chi tiết turbo, piston, phớt.

Cách phòng tránh việc đổ dầu quá đầy

Để không gặp phải tình trạng này, tài xế nên lưu ý:

• Xem kỹ dung tích dầu khuyến nghị trong sách hướng dẫn sử dụng xe.
• Khi thay dầu tại gara, nhắc kỹ thuật viên đổ đúng mức, không “châm thêm cho chắc”.
• Sau khi thay dầu, nên nổ máy vài phút, tắt máy rồi rút que thăm kiểm tra lại.
• Nếu tự thay dầu ở nhà, hãy đổ từng chút một, kiểm tra thường xuyên để tránh vượt quá mức.

Kết luận

Việc đổ đầy dầu động cơ hoàn toàn có thể gây hại cho xe. Tác hại từ mức nhẹ như hao dầu, khói xanh cho đến nghiêm trọng như thủy kích, hỏng động cơ, chi phí sửa chữa cực lớn. Vì vậy, hãy luôn đảm bảo dầu động cơ nằm trong mức chuẩn của nhà sản xuất – không quá ít nhưng cũng không quá nhiều.

Để được tư vấn chi tiết và đặt hàng các sản phẩm dầu mỡ chính hãng và đạt tiêu chuẩn, vui lòng liên hệ với:

• Website: Vattusunflower
• Hotline tư vấn & báo giá: 0966 068 726