Khi nào bạn cần xả dầu động cơ?

1.2 9

Dầu động cơ là một trong những yếu tố quan trọng nhất quyết định tuổi thọ và hiệu suất làm việc của xe ô tô. Vai trò của dầu không chỉ dừng lại ở việc bôi trơn các chi tiết máy, mà còn giúp làm mát, làm sạch, chống oxy hóa và ngăn ngừa ăn mòn. Tuy nhiên, theo thời gian dầu sẽ bị biến chất, lẫn cặn bẩn và mất dần khả năng bảo vệ. Vì thế, câu hỏi đặt ra là: khi nào bạn cần xả dầu động cơ? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ thời điểm cần thiết để thay dầu, những dấu hiệu cảnh báo, cách lựa chọn dầu phù hợp và mẹo kéo dài tuổi thọ động cơ.

Tại sao phải xả dầu định kỳ?

1.2 8

Tại sao phải xả dầu định kỳ?

Trong quá trình vận hành, động cơ luôn hoạt động ở nhiệt độ và áp suất cao. Dầu động cơ liên tục tiếp xúc với nhiệt, muội than, kim loại mài mòn và độ ẩm. Lâu dần, các chất phụ gia chống oxy hóa, chống mài mòn hay làm sạch sẽ mất đi tác dụng. Nếu bạn không thay dầu kịp thời:

  • Động cơ dễ bị nóng quá mức, gây mài mòn bạc và xéc-măng.
  • Cặn bẩn tích tụ thành bùn dầu, làm tắc đường dẫn dầu và lọc dầu.
  • Nhiên liệu tiêu hao nhiều hơn do ma sát tăng.
  • Nguy cơ hư hỏng nghiêm trọng dẫn đến chi phí sửa chữa lớn.

Do đó, việc thay dầu định kỳ là một phần không thể thiếu trong quá trình bảo dưỡng ô tô.

Bao lâu nên thay dầu động cơ?

Chu kỳ thay dầu phụ thuộc vào loại dầu và điều kiện vận hành. Thông thường, các nhà sản xuất đưa ra hai mốc: số km hoặc thời gian sử dụng, tùy điều kiện nào đến trước.

  • Dầu khoáng: nên thay sau 5.000 – 7.000 km hoặc khoảng 6 tháng.
  • Dầu bán tổng hợp: chu kỳ 7.000 – 10.000 km hoặc 6 – 9 tháng.
  • Dầu tổng hợp toàn phần: có thể kéo dài đến 10.000 – 15.000 km hoặc 12 tháng.

Tuy nhiên, mốc thay dầu còn phụ thuộc vào hướng dẫn trong sổ tay sử dụng xe. Nếu xe bạn có hệ thống nhắc thay dầu tự động, hãy tin tưởng vì hệ thống này đã tính toán dựa trên điều kiện vận hành thực tế.

Trường hợp nào cần thay dầu sớm hơn?

Không phải lúc nào ô tô cũng hoạt động trong điều kiện lý tưởng. Nếu bạn thường xuyên lái xe trong những tình huống dưới đây, hãy rút ngắn chu kỳ thay dầu khoảng 20 – 40%:

  • Di chuyển quãng ngắn nhiều lần trong ngày khiến động cơ chưa đạt nhiệt độ làm việc.
  • Thường xuyên đi trong tình trạng kẹt xe, dừng – nổ máy liên tục.
  • Xe thường xuyên chở nặng, leo đèo hoặc kéo rơ-moóc.
  • Hoạt động trong môi trường nhiều bụi bẩn, ẩm ướt hoặc gần biển.
  • Động cơ tăng áp hoặc công nghệ phun xăng trực tiếp, vốn sinh nhiệt nhiều hơn.
  • Xe ít chạy, để lâu ngày khiến dầu dễ bị oxy hóa và nhiễm ẩm.

Những điều kiện này khiến dầu động cơ xuống cấp nhanh hơn, nếu không thay sớm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ máy.

7 dấu hiệu cảnh báo cần xả dầu ngay

Ngoài việc tuân thủ lịch bảo dưỡng, bạn cũng nên chú ý đến những dấu hiệu bất thường sau:

Đèn cảnh báo dầu sáng: cho thấy áp suất dầu thấp hoặc dầu đã xuống cấp.

Dầu đổi màu sẫm đen, đặc quánh: dầu bẩn hoặc đã mất khả năng tẩy rửa.

Động cơ phát ra tiếng gõ, ồn hơn bình thường: màng dầu bảo vệ đã mỏng.

Có mùi khét hoặc khói xanh nhạt: dầu bị cháy hoặc lọt vào buồng đốt.

Xe chạy ì, tốn xăng hơn: do ma sát tăng.

Nhiệt độ động cơ tăng cao: dầu không còn đủ khả năng tản nhiệt.

Xuất hiện rò rỉ dầu: dầu hao nhanh, cần thay cùng kiểm tra phớt, gioăng.

Khi gặp một trong các hiện tượng trên, bạn nên đưa xe đi thay dầu ngay để tránh hỏng hóc nặng.

Cách kiểm tra dầu động cơ tại nhà

Để chủ động hơn, bạn có thể tự kiểm tra dầu bằng que thăm:

  • Đậu xe trên nền phẳng, tắt máy vài phút.
  • Rút que thăm dầu, lau sạch, cắm lại rồi rút ra đọc mức.
  • Quan sát màu dầu: dầu vàng nâu nhạt là bình thường, dầu đen đặc cần thay.
  • Chà chút dầu giữa ngón tay: nếu có hạt cặn lợn cợn, dầu đã bẩn.
  • Ngửi mùi: dầu có mùi khét hoặc mùi xăng là dấu hiệu không tốt.

Kiểm tra dầu thường xuyên sẽ giúp bạn phát hiện sớm vấn đề và tránh hỏng hóc.

Chọn loại dầu động cơ phù hợp

Độ nhớt (SAE)

Độ nhớt phải tuân theo khuyến nghị của nhà sản xuất. Ở Việt Nam, các cấp dầu phổ biến là 0W-20, 5W-30 hoặc 10W-40. Xe mới thường dùng dầu loãng để tiết kiệm nhiên liệu, trong khi xe cũ nên dùng dầu đặc hơn để bù khe hở.

Tiêu chuẩn chất lượng

  • API SP, ILSAC GF-6: phù hợp cho xe động cơ xăng hiện đại.
  • ACEA: thường áp dụng cho xe châu Âu.
  • Các chứng nhận riêng như Dexos, MB, VW… cần thiết nếu nhà sản xuất yêu cầu.

Loại dầu

  • Dầu khoáng: giá rẻ, nhưng phải thay thường xuyên.
  • Dầu bán tổng hợp: cân bằng giữa hiệu năng và chi phí.
  • Dầu tổng hợp toàn phần: bền nhiệt, ổn định, thích hợp với động cơ tăng áp hoặc điều kiện khắc nghiệt.

Khi thay dầu cần thay lọc không?

Câu trả lời là có. Lọc dầu giữ lại cặn bẩn và mạt kim loại, nếu không thay cùng lúc, dầu mới sẽ bị nhiễm bẩn nhanh chóng. Ngoài ra, bạn cũng nên kiểm tra lọc gió, bugi và van thông hơi cacte, vì những bộ phận này cũng ảnh hưởng đến chất lượng dầu và hiệu suất động cơ.

Quy trình thay dầu động cơ chuẩn

Một quy trình cơ bản gồm các bước:

Làm nóng máy vài phút cho dầu loãng.

Nâng xe, đặt khay hứng dầu, tháo ốc xả và chờ dầu chảy hết.

Thay lọc dầu, bôi một lớp dầu mới lên gioăng trước khi lắp.

Siết lại ốc xả đúng lực, thay long-đền nếu cần.

Đổ dầu mới theo dung tích quy định, khởi động máy để dầu tuần hoàn.

Kiểm tra mức dầu và rò rỉ lần cuối.

Lưu ý: dầu thải phải được xử lý đúng cách, không đổ trực tiếp ra môi trường.

Kết luận

Thay dầu động cơ đúng thời điểm là bí quyết để xe vận hành êm ái, tiết kiệm nhiên liệu và kéo dài tuổi thọ. Bạn nên dựa vào khuyến nghị của nhà sản xuất, đồng thời chú ý đến điều kiện vận hành và các dấu hiệu thực tế. Lựa chọn đúng loại dầu, thay lọc dầu định kỳ và kiểm tra thường xuyên sẽ giúp động cơ luôn ở trạng thái tốt nhất.

Để được tư vấn chi tiết và đặt hàng các sản phẩm dầu mỡ chính hãng và đạt tiêu chuẩn, vui lòng liên hệ với: